Το βραδινό φαγητό συχνά συνδέεται με την αύξηση του σωματικού βάρους και η παράλειψη του αποτελεί κοινή πρακτική όσων προσπαθούν να χάσουν κιλά. Πολλοί επίσης νομίζουν ότι οι θερμίδες των τροφίμων μετρούν διαφορετικά αν καταναλωθούν το βράδυ και ότι μετατρέπονται ευκολότερα σε λίπος. Τι από αυτά όμως ισχύει στην πραγματικότητα;
Πράγματι, μερικοί ερευνητές υποθέτουν ότι το βραδινό φαγητό στρέφεται κατά του κιρκάδιου ρυθμού, ο οποίος είναι ο 24ωρος κύκλος που λέει στο σώμα πότε να κοιμηθεί, να φάει και να ξυπνήσει. Αυτή η υπόθεση στηρίζεται σε κάποιες μελέτες σε ποντίκια, τα οποία όταν τρώνε αντίθετα με τον κιρκάδιο ρυθμό τους, το βάρος τους αυξάνει περισσότερο συγκριτικά με τα ποντίκια που τρώνε μόνο κατά τις ώρες της αφύπνισης, ακόμα κι αν τρώνε την ίδια ποσότητα τροφής.
Ωστόσο, ερευνητικά δεδομένα σε ανθρώπους δείχνουν ότι δεν ισχύουν τα παραπάνω και ότι σημασία έχει το πόσες θερμίδες προσλαμβάνουμε ημερησίως. Το βραδινό δηλαδή φαγητό δεν μας παχαίνει, ούτε αποθηκεύεται σε λίπος, από τη στιγμή που η ημερήσια πρόσληψη θερμίδων είναι ίση με τις θερμίδες που δαπανούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι μελέτες που έχουν δείξει αύξηση βάρους με το βραδινό φαγητό είναι εκείνες όπου τα άτομα έτρωγαν μεγαλύτερες ποσότητες ή επέλεγαν πιο λιπαρά τρόφιμα σαν απάντηση στο άγχος ή την κούραση, συγκριτικά με τα άτομα που έτρωγαν το τελευταίο τους γεύμα νωρίτερα.
Το βραδινό φαγητό δε θα πρέπει επίσης να συγχέεται με την κατάσταση που ονομάζεται «σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας», το οποίο πολλές έρευνες συνδέουν με την αύξηση βάρους. Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από κατανάλωση του 50% των θερμίδων της ημέρας κατά τη διάρκεια της νύχτας, μείωση της όρεξης τις πρωινές ώρες και διαταραχές ύπνου.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που το βραδινό γεύμα κατέχει σημαντική θέση σε μία ισορροπημένη διατροφή, καθώς σύμφωνα με μελέτες βοηθάει στον νυχτερινό ύπνο, μειώνει το αίσθημα της πείνας τις πρωινές ώρες, βοηθάει στην απώλεια βάρους και συμβάλλει στην κάλυψη του οργανισμού με απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε ωστόσο είναι η ποσότητα και η ποιότητα του, όπως επίσης να το εντάξουμε στο πλαίσιο μιας διατροφής που θα περιλαμβάνει μικρά και συχνά γεύματα.
- Arble DM, Bass J, Laposky AD, Vitaterna MH, Turek FW. Circadian timing of food intake contributes to weight gain. Obesity (Silver Spring). 2009 Nov;17(11):2100-2.
- Baron KG, Reid KJ, Horn LV, Zee PC. Contribution of evening macronutrient intake to total caloric intake and body mass index. Appetite. 2013 Jan;60(1):246-251
- Baron KG, Reid KJ, Kern AS, Zee PC. Role of sleep timing in caloric intake and BMI. Obesity (Silver Spring). 2011 Jul;19(7):1374-81.
