Όσο οι μέρες γίνονται πιο ζεστές, η καλοκαιρινή διάθεση αυξάνεται. Εκδρομές, βουτιές στη θάλασσα, γεύματα σε εξοχικά ταβερνάκια και νυχτερινές έξοδοι με την παρέα μας αποτελούν στιγμές καλοκαιρινής χαλάρωσης. Πρωταγωνιστής της χαλάρωσης αυτής φαίνεται να είναι συχνά το αλκοόλ. Είτε μια παγωμένη μπύρα για να ξεδιψάσουμε, είτε ένα ποτηράκι ούζο ή κρασί στην ταβέρνα, είτε ένα ποτό στο μπαρ, τα αλκοολούχα ποτά είναι πανταχού παρόντα. Αλκοόλ και καλοκαίρι πάνε όμως μαζί; Τι γίνεται με τις θερμίδες που περιέχει το αλκοόλ και πώς συνδέεται η κατανάλωση του με το σωματικό μας βάρος;

Πόσες θερμίδες έχει το αλκοόλ;

To αλκοόλ είναι «θερμιδικά πυκνό», δηλαδή αποδίδει πολλές θερμίδες σε μικρή ποσότητα. Πιο συγκεκριμένα, ένα γραμμάριο αλκοόλ αποδίδει 7 θερμίδες. Όσο περισσότερο αλκοόλ περιέχει ένα αλκοολούχο ποτό, τόσο περισσότερες είναι οι θερμίδες του. Eκτός όμως από την ποσότητα του αλκοόλ, το θερμιδικό περιεχόμενο καθορίζεται και από τα υπόλοιπα συστατικά, κυρίως στα ανάμεικτα ποτά. Έτσι, όταν προσθέτουμε αναψυκτικά, χυμούς, ζάχαρη ή άλλα συστατικά, οι θερμίδες τους γίνονται ακόμα περισσότερες. Στον πίνακα που ακολουθεί, μπορούμε να δούμε τις θερμίδες που περιέχουν κάποια από τα συνηθισμένα καλοκαιρινά ποτά και κοκτέιλ.

ΠοτάΠοσότητα (ml)Θερμίδες (kcal)
Μπίρα250107
Μπίρα χωρίς αλκοόλ25038
Οινοπνευματώδη με 40 % αλκοόλ (τζιν, ρούμι, ουίσκι, βότκα)45100
Μπράντι, κονιάκ3075
Κρασί λευκό, ξηρό12080
Κρασί κόκκινο ή ροζέ12085
Κρασί γλυκό120105
Σαμπάνια120100
Ούζο50150
Λικέρ45160
Mojito150220
Tequila70150

Οι θερμίδες του αλκοόλ χαρακτηρίζονται ως «κενές» θερμίδες, δηλαδή θερμίδες που ως επί το πλείστον δεν μας προσφέρουν κανένα θρεπτικό συστατικό, όπως βιταμίνες ή μέταλλα. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένα αλκοολούχα ποτά που περιέχουν θρεπτικά συστατικά, όπως η μπίρα που περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος B και μαγνήσιο και το κόκκινο κρασί που περιέχει αντιοξειδωτικά.

Πώς συνδέεται το αλκοόλ με την αύξηση βάρους;

Το αλκοόλ, λόγω των θερμίδων που περιέχει, συνεισφέρει σημαντικά στη συνολική ημερήσια θερμιδική πρόσληψη. Επίσης, όταν καταναλώνουμε αλκοόλ, αυτό θα χρησιμοποιηθεί από τον οργανισμό μας ως κύρια πηγή ενέργειας, με αποτέλεσμα να σταματάει η διάσπαση των υπόλοιπων μακροθρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά), ενισχύοντας έτσι την αποθήκευσή τους στο σώμα μας ως λίπος.

Επίσης, το αλκοόλ δε δημιουργεί αίσθημα κορεσμού και μπορεί να οδηγήσει εύκολα σε υπερκατανάλωση. Λόγω της γρήγορης απορρόφησης του, προκαλεί πτώση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα δημιουργώντας το αίσθημα της πείνας και οδηγώντας σε μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού. Επιπλέον, μειώνει τις αναστολές μας, κάνοντας μας πιο επιρρεπείς στο να πιούμε ή να φάμε παραπάνω.

Αλκοόλ και καλοκαίρι: Πόσο μπορούμε να καταναλώνουμε;

Αλκοόλ και καλοκαίρι μπορούν να συνδυαστούν, αρκεί η κατανάλωση του να γίνεται με μέτρο. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, και ειδικά το κόκκινο κρασί, έχει αποδειχθεί από πληθώρα ερευνών να έχει μια προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων σε άντρες και γυναίκες άνω των 50 ετών. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται ως 2 μερίδες αλκοόλ την ημέρα για τους άνδρες και 1 μερίδα την ημέρα για τις γυναίκες. Ως μερίδα ορίζεται η εξής:

– 150ml κρασί (λευκό ή κόκκινο) (όσο ένα κλασικό ποτήρι κρασιού).

– 330ml μπίρα (περίπου ένα μικρό κουτάκι)

– 45ml αποσταγμένα ποτά (ουίσκι, τζιν, βότκα, ρούμι, ούζο κτλ.) (ποσότητα που φτάνει μέχρι τη μέση σε κλασικό ποτήρι ουίσκι μαζί με πάγο)

Αντίθετα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην υγεία όπως υπέρταση, εγκεφαλικά και καρδιαγγειακά επεισόδια, κίρρωση του ήπατος, παγκρεατίτιδα, κάποιες μορφές καρκίνου και έκπτωση της νοητικής λειτουργίας.

Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ ορίζεται ως περισσότερες από 3 μερίδες αλκοόλ μέσα σε 2-3 ώρες μία ημέρα ή περισσότερες από 7 μερίδες την εβδομάδα για γυναίκες και για άνδρες άνω των 65 ετών και περισσότερες από 4 μερίδες μέσα σε 2-3 ώρες μία ημέρα ή περισσότερες από 14 μερίδες την εβδομάδα για τους άνδρες ηλικίας 65 ετών και κάτω.

Αλκοόλ και καλοκαίρι: Πώς μπορούμε να το καταναλώνουμε;

Αλκοόλ και καλοκαίρι μπορούν να συνδυαστούν, αρκεί να ακολουθήσουμε τις παρακάτω συμβουλές:

  • Προτιμάμε ποτά με χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ όπως κρασί, σαμπάνια ή μπίρα ή μικρότερη δόση σκληρού ποτού αραιωμένη με πάγο ή σόδα.
  • Εναλλάσσουμε το αλκοόλ με το νερό, ώστε να το ποτό να διαρκέσει για περισσότερη ώρα.
  • Αν σχεδιάζουμε έξοδο για ποτό, αποφεύγουμε το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας.
  • Προτιμάμε να παραγγείλουμε κρασί ή ποτό με το ποτήρι και όχι με το μπουκάλι ή το λίτρο.
  • Αποφεύγουμε να πίνουμε με άδειο στομάχι. Η παρουσία φαγητού στο στομάχι βοηθά το αλκοόλ να απορροφηθεί πιο αργά.

Tο άρθρο έχει δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Περί Υγείας», Τεύχος 9, Ιούνιος 2021, σελ. 26

Βιβλιογραφία: Health Risks and Benefits of Alcohol Consumption Alcohol. Res Health. 2000; 24(1): 5–11.